یکی از دغدغه‌های اصلی همه پدر و مادرهایی که فرزند نوپا دارند، از پوشک گرفتن کودک است. این کار در ذهن همه یک فرایند طولانی و دردسر ساز است و همین مسئله باعث می‌شود تا جای ممکن آن را به تاخیر بیاندازند. این مسئله به ویژه در مورد خانواده‌هایی که نسبت به پاکیزگی منزل‌شان وسواس دارند، حادتر می‌شود.
آموزش از پوشک گرفتن بچه به صورت سنتی در همه خانواده‌ها وجود دارد و نسل به نسل منتقل می‌شود. بعضی از این روش‌های سنتی برای کودکان مضر هستند و آسیب‌هایی جدی به جسم و روح آنها وارد می‌کنند.
والدین برای این که فرایند از پوشک گرفتن بچه را راحت‌تر تحمل کنند، باید در مورد بهترین روش‌ها اطلاعات کافی داشته باشند. در غیر این صورت هم کودک و هم خانواده، دچار استرس می‌شوند.
بهترین سن از پوشک گرفتن بچه
قبل از آغاز آموزش، باید بدانیم بهترین سن از پوشک گرفتن بچه دقیقا چه زمانی است. معمولا والدین بعد از پایان دو سالگی برای این کار اقدام می‌کنند. البته سن دقیق و مشخصی برای این کار وجود ندارد و وضعیت هر بچه نسبت به بچه دیگر متفاوت است. توجه داشته باشید که باید علائم آمادگی را در کودک مشاهده کنید.
علائم آمادگی کودک
این علائم شامل موارد زیر می‌شود:
کودک نسبت به پوشک مقاوت نشان می‌دهد و گریه می‌کند.
نسبت به دستشویی رفتن دیگران کنجکاو است.
در فعالیت های خود، می‌تواند دو کار را همزمان انجام دهد.
می‌تواند در مدتی حدود، پنج دقیقه بنشیند.
وقتی سر پا گرفته می‌شود بدون نیاز به گفتن والدین دستشویی می‌کند.
با آموزش می‌تواند شلوارش را خودش دربیاورد.
اگر این علائم را در فرزند خود مشاهده کردید، می‌توانید فرایند آموزش را شروع کنید. به خاطر داشته باشید که این آموزش باید زمانی شروع شود که مزاج کودک سالم باشد. اگر فرزندتان به هر دلیلی دچار یبوست، اسهال یا تکرر ادرار شده است، شروع آموزش را تا زمان درمان کامل به تعویق بیاندازید. در غیر این صورت جدا شدن از پوشک برایش سخت‌تر خواهد بود.
سن از پوشک گرفتن بچه دقیق مشخص نیست. قبل از اقدام به این کار باید آمادگی فرزند خود را بررسی کنید.
آمادگی‌های لازم برای از پوشک گرفتن کودک
در نظر داشته باشید که استفاده از دستشویی یکی از مراحل رشد کودک شما است و مثل تمامی مراحل دیگر، به تدریج انجام می‌شود. برای این کار باید خود را از نظر ذهنی آماده کنید.شروع از پوشک گرفتن کودک به معنای این است که با حجم زیادی لباس برای شستن مواجه می‌شوید. ممکن است کار به کثیفی تشک و فرش نیز کشیده شود. نگران نشوید و آرامش خود را حفظ کنید.
اجازه دهید کودکتان به تدریج استقلال خود را به دست بیاورد و در این مسیر به هیچ وجه او را سرزنش نکنید. مسئله مهم دیگر این است که کودک را با چند آموزش تحت فشار قرار ندهید. آموزشی مثل جدا شدن از پوشک به اندازه کافی فرزندتان را به چالش می‌کشد.
اگر قرار است کودک از پوشک جدا شود، از شیر گرفتن و جدا کردن محل خوابش را به زمان دیگری موکول کنید.
برنامه زمانی خود را طوری تنظیم کنید که آموزش دستشویی رفتن با مهمانی و مسافرت رفتن تداخل نداشته باشد. در این دوران باید آرامش کامل داشته باشید.
در مراحل ابتدایی کار، می‌توانید شب‌ها کودک را پوشک کنید. این کار تا سن سه و نیم سالگی کودک اشکالی ندارد و باعث راحتی خیال شما نیز خواهد شد.
زمانی که کودکتان به طور کامل دستشویی رفتن را یاد بگیرد، خودش در مقابل پوشک شدن مقاومت خواهد کرد. تا آن موقع، صبور باشید.
وسایل لازم برای از پوشک گرفتن کودک
اولین مرحله برای از پوشک گرفتن کودک ، خرید یک لگن مناسب است. بهتر است با کودک به فروشگاه بروید اجازه دهید رنگ مورد علاقه‌اش را خودش انتخاب کند. ابتدا چند روزی لگن را مثل یک وسیله بازی در اتاقش یا جلوی تلویزیون قرار دهید تا به آن عادت کند و نشستن روی آن را یاد بگیرد. سپس لگن را به دستشویی منتقل کنید.
برخی از والدین در مراحل اولیه از شورت‌های آموزشی استفاده می‌کنند.
این شورت‌ها معمولا چند لایه هستند و تا حدی از نشتی ادرار و مدفوع جلوگیری می‌کنند.
کودک تفاوت این لباس را با پوشک متوجه می‌شود. بنابراین برایش توضیح دهید که دیگر پوشک نیست و باید هنگامی که احساس دستشویی داشت به شما اطلاع دهد.
آماده کردن کودک
قبلا نشانه‌های آمادگی کودک را ذکر کردیم. قاعدتا زمانی برای از پوشک گرفتن کودک اقدام می‌کنید که متوجه حرف‌های شما می‌شود و ضمنا احساس دستشویی را نیز می‌فهمد. در این زمان برایش توضیح می‌دهید که هر وقت احساس دستشویی داشت به شما اطلاع دهد. هر بار که به موقع این کار را کرد باید او را تشویق کنید.
علاوه بر تشویق کلامی، یک تشویق مادی هم باید در نظر بگیرید. مثلا هر بار که با موفقیت به دستشویی رفت و لباسش کثیف نشد، یکی از خوراکی‌های مورد علاقه‌اش را به عنوان جایزه به او بدهید. تشویق‌های مادی در ابتدای کار مهم هستند و به تدریج کم‌رنگ می‌شوند. لازم است در این دوران کودک شلوار و لباس راحتی بپوشد که بتواند خودش آن را دربیاورد.
توجه داشته باشید که از پوشک گرفتن کودک یک فرایند استرس‌زا است. اگر شما نیز آرامش خود را از دست بدهید، این کار چند برابر سخت می‌شود.
به خودتان یادآوری کنید که سلامتی روان فرزندتان بی‌نهایت ارزشمند است و کثیف شدن چند وسیله در خانه مطلقا اهمیتی ندارد.
محیط دستشویی باید برای کودک خوشایند باشد. همیشه دستشویی را تمیز نگه دارید. می‌توانید برچسب‌های کارتونی مورد علاقه کودکتان را روی دیوار دستشویی یا حتی لگن دستشویی بچسبانید. اگر در این راه از خودش هم کمک بگیرید، برایش جذاب‌تر خواهد بود. می‌توانید یکی از کتاب‌های مورد علاقه‌اش را هم در فضای دستشویی قرار بدهید تا سرگرم شود.
در نهایت هدف این است که، دستشویی رفتن برایش مثل تفریح باشد و کمی از فشار و استرس آن بکاهیم.
بهترین روش از پوشک گرفتن بچه
بهترین روش از پوشک گرفتن بچه این است که ریتم بدن کودکتان را با تجربه و آزمون و خطا بشناسید. در مرحله اول، صبح پس از بیدار شدن از خواب کودک را به دستشویی ببرید و روی لگن بنشانید و با اسباب‌بازی‌ها سرگرمش کنید تا دستشویی کند. پس از شست‌وشو برای بیست دقیقه او را باز بگذارید و سپس دوباره پوشک کنید.
بعد از دو ساعت، پوشک را بررسی کنید. اگر خشک بود دوباره کودک را به دستشویی ببرید. اگر پوشک خیس باشد یعنی فرزندتان قبل از سه ساعت دستشویی می‌کند. با این آزمون‌ها می‌توانید ریتم بدن کودک را بشناسید و او را به موقع به دستشویی ببرید. در چند روز ابتدایی از پوشک گرفتن کودک باید در فاصله بین دو ادرار او را پوشک کنید. به این ترتیب متوجه می‌شود زمانی که پوشک باز شد باید دستشویی کند.
پس از این که کودک به این وضعیت عادت کرد، دیگر در فاصله بین دستشویی رفتن‌ها او را پوشک نکنید.
طبیعتا ممکن است در هفته‌های ابتدایی، ناهماهنگی‌هایی پیش بیاید. مثلا کودک نتواند به موقع دستشویی داشتنش را اعلام کند و لباس یا فرش اتاق را کثیف کند.
این اتفاق‌ها طبیعی است و نباید باعث ناراحتی و عصبانیت شما شود.
مدت زمان نشستن کودک روی لگن
در طول فرایند از پوشک گرفتن بچه مواقعی پیش می‌آید که او را روی لگن می‌گذارید اما دستشویی نمی‌کند. در این مواقع نباید فرزندتان را تحت فشار بگذارید. ده دقیقه برای نشستن روی لگن کافی است. اگر دستشویی نکرد اجازه بدهید بلند شود و یک ساعت بعد دوباره او را به سرویس بهداشتی ببرید.
همان طور که گفتم، برای مدتی باید کودک را شب‌ها پوشک کنید. زمانی که خواستید پوشک را شب‌ها هم حذف کنید، باید ببینید شب‌ها چطور دستشویی می‌کند.
این کار باید بعد از دو سالگی انجام شود.
اگر تمام شب پوشک خشک باشد و صبح خیس شود، یعنی باید صبح زود کودک را بیدار کنید و به دستشویی ببرید.
اگر بعد از بررسی متوجه شدید که در طول شب هم پوشکش را خیس می‌کند باید دست نگه دارید. در این شرایط کودک برای این که شب‌ها پوشک نداشته باشد آماده نیست.
بعد از مدتی که این کار را انجام دادید، بدن کودک عادت می‌کند. پس از این دوره شب ادراری نشانه مسائل دیگری است. استرس همیشه یک عامل موثر در این زمینه است. همچنین ممکن است کودک خسته باشد یا قبل از خواب بیش از حد مایعات نوشیده باشد.
آموزش شست‌وشو به کودک
هدف آموزش از پوشک گرفتن کودک این است که او استقلال خود را به دست بیاورد. بنابراین در فرایند آموزش از پوشک گرفتن بچه می‌توانید کم کم شست‌وشو را نیز به او یاد بدهید. این کار را به زمانی موکول کنید که خودش اظهار علاقه کرد. ابتدا با نظارت و کمک خودتان این کار را انجام می‌دهد و پس از مدتی خودش می‌تواند به تنهایی از عهده کارها برآید.
در هر صورت باید شستن دست‌ها را هر چه زودتر به او آموزش دهید. برای این کار، یک چهارپایه کوچک در دستشویی بگذارید که دستش به شیر آب و صابون برسد. مایع و صابون خوشبویی در دستشویی قرار دهید و کمکش کنید دست‌هایش را صابون بزند. این کار را نیز به تدریج یاد می‌گیرد و به زودی دیگر به کمک شما نیازی نخواهد داشت.
روش از پوشک گرفتن بچه در سه روز!
مقاله‌های بسیاری با تیتر “روش از پوشک گرفتن بچه در سه روز!” دیده می‌شود. در این روش‌ها توصیه‌های متعددی می‌بینید از قبیل این که برای چند روز کودک را هر لحظه تحت نظر داشته باشید، به او مایعات زیاد بخورانید و زود به زود به دستشویی ببرید و … . به نظر من چنین چیزی امکان ندارد! خود را درگیر این گونه راه‌های از پوشک گرفتن بچه نکنید. راه میان‌بری وجود ندارد. کافی است صبر و حوصله به خرج دهید و آرام باشید.
اساسا نمی‌توان زمانی برای از پوشک گرفتن کودک معین کرد. شرایط هر بچه با بچه دیگر و هر خانواده‌ای با خانواده دیگر متفاوت است.
نکات مهم از پوشک گرفتن کودک
در نظر داشته باشید که ممکن است، کودک چند روز اول را هیجان‌زده باشد و با شما همکاری کند اما بعد خسته شود و به حالت قبل برگردد. در این شرایط فشار را زیاد نکنید. بهترین راه های از پوشک گرفتن بچه آهسته و پیوسته هستند. صبر داشته باشید و کمی به فرزندتان استراحت بدهید. پس از چند روز دوباره می‌توانید فرایند آموزش را شروع کنید.
یک نکته مهم این است که در طول این مراحل، وسواسی نباشید. اگر بیش از حد نگران فرش‌ها هستید چند روزی آنها را جمع کنید یا روی‌شان را بپوشانید. در هر صورت کثیفی ممکن است پیش بیاید و نباید خیلی سخت بگیرید.
نکته بسیار مهم دیگر این است که در دوران از پوشک گرفتن کودک به هیچ وجه مایعات مصرفی او را کم نکنید. او باید مثل همیشه هر چقدر می‌خواهد آب و مایعات بنوشد. در غیر این صورت دچار یبوست می‌شود. یبوست همیشه با درد همراه است. کودک نمی‌داند این درد به چه علت ایجاد شده و آن را به تجربه جدید نشستن روی لگن ربط می‌دهد و از دستشویی رفتن فراری خواهد شد.
همچنین بخوانید:
توجه داشته باشید که آموزش‌ها باید یکسان باشند. اگر در مدت از پوشک گرفتن کودک او را به مهد می‌برید یا در خانه پیش نزدیکان‌تان می‌گذارید، روش شخصی خودتان را به آنها یاد بدهید و بخواهید که همان روش را به کار ببرند. اگر این اتفاق زیاد تکرار می‌شود، وسایل مورد نیاز از قبیل لگن و چند اسباب بازی را همراه خود ببرید.
در نهایت و به عنوان یک جمع‌بندی می‌توان گفت از پوشک گرفتن کودک فرایندی است که ممکن است چند ماه طول بکشد. در این مدت تنها کاری که باید بکنید این است که، آرامش خود را حفظ کنید و آموزش‌ها را ادامه دهید. به خاطر داشته باشید که داد و فریاد و عصبانیت علاوه بر از بین بردن سلامت روان کودک، کار را سخت‌تر می‌کند و باعث می‌شود کودک دیرتر به دستشویی رفتن عادت کند.
منبع: teamapp
